Z obiektywnego punktu widzenia (który reprezentuje badacz), owe normy poznawcze są psychologicznymi „faktami normatywnymi”, wyjaśnialnymi na gruncie wspomnianej teorii. Teoria ta, wyjaśniając zarówno normatywny, jak i przedmiotowy aspekt wiedzy naukowej, ujęty w perspektywie diachronicznej, daje swoistą wykładnię procesu rozwoju wiedzy, wskazując na jego psychologiczny mechanizm. Twierdzenia epistemologii genetycznej są sprawdzane empirycznie za pomocą psychologicznych metod eksperymentalnych (w szerokim sensie) oraz tzw. metody historyczno-krytycznej. Z uwagi na charakter teorii wyjaśniającej proces rozwoju wiedzy naukowej, epistemologia genetyczna jest w istocie psychologią rozwoju poznania (wiedzy).
